Skuteczność psychoterapii integratywnej
Photo by Priscilla Du Preez on Unsplash
Jest wiele podejść w psychoterapii, np. psychodynamiczna, psychoanalityczna, Gestalt, eklektyczna, poznawczo-behawioralna, integratywna, integracyjna, itp.
Różnią się one sposobem rozumienia pacjenta, jego problemów i źródeł ich powstawania, a także technikami stosowanymi w procesie leczenia, ale również nastawieniem do samego procesu terapeutycznego.
Psychoterapia integratywna umożliwia psychoterapeucie korzystanie z technik (czyli narzędzi) stosowanych w różnych podejściach terapeutycznych. Stąd też nazwa „integratywna”, czyli łącząca techniki, teorie wyjaśniające przyczyny powstawania zaburzeń psychicznych, ale też rozumienie pojęcia zdrowia psychicznego. Dzięki temu psychoterapeuta ma szerszy wachlarz możliwości interwencji terapeutycznych i jest w stanie dostosować je do pacjenta oraz specyfiki problemów, z którymi zgłosił się do specjalisty.
Od czego zależy skuteczność psychoterapii
Dla osoby poszukującej wsparcia w kryzysie pocieszający może być fakt, że nie ma znaczącej różnicy między podejściami psychoterapeutycznymi, jeśli weźmie się pod uwagę skuteczność oddziaływań terapeutycznych. Z licznych badań wynika, że większy wpływ mają inne czynniki, nazywane leczącymi. Są to elementy procesu terapeutycznego, które wspomagają pacjenta w dokonywaniu zmian niezbędnych do usunięcia lub zmniejszenia objawów zaburzeń i poprawiania dobrostanu psychicznego.
Dużą rolę odgrywa osoba psychoterapeuty, a zatem:
- postawa wobec pacjenta, czyli czy jest empatyczny, życzliwy w kontakcie, przyjazny, ciepły, uważny, zaangażowany, rozumiejący i czy okazuje szacunek,
- samoświadomość własnego rozwoju, czyli rozeznanie w swoich możliwościach i ograniczeniach (pomaga w tym własna psychoterapia i superwizja),
- profesjonalizm, który wynika z wykształcenia, doświadczeń zawodowych, brania udziału w szkoleniach i superwizji.
O skuteczności psychoterapii decydują również czynniki, które leżą po stronie pacjenta, a zatem:
- motywacja do pracy i zmiany, czyli jak silna jest chęć pracy nad sobą i swoimi problemami, czy motywacja jest zewnętrzna czy wewnętrzna, a także świadomość że psychoterapia wymaga zaangażowania i współpracy w proces leczenia,
- struktura osobowości, w ty, zdolność do autorefleksji, umiejętność budowania relacji (więzi) z innymi,
- rodzaj, głębokość i nasilenie problemu, z którym zgłasza się do psychoterapeuty oraz czy towarzyszą zaburzenia współistniejące.
Warunki skutecznej psychoterapii
Pozytywnych skutków psychoterapii można spodziewać się zwłaszcza wtedy, gdy między psychoterapeutą a pacjentem rozwinie się pozytywna i silna relacja terapeutyczna, czyli więź niezbędna w procesie leczenia i zachodzenia zmian. Może ona powstać tylko dzięki obustronnemu zaangażowaniu pacjenta i psychoterapeuty i związana jest ze wzajemnym pozytywnym nastawieniem do drugiej osoby.
Dobra relacja terapeutyczna oparta jest na sojuszu terapeutycznym, czyli uzgodnieniu celów terapeutycznych, a jeszcze inaczej na poczuciu i przekonaniu, że psychoterapeuta i pacjent są w jednej drużynie i grają do tej samej bramki. Pozytywną relację terapeutyczną można rozpoznać po tym, jak pacjent czuje się w obecności terapeuty, czy jest gotowy otworzyć się przed nim i czy czuje się szanowany oraz rozumiany.
Bibliografia
- Czabała JC. Czynniki leczące w psychoterapii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PAN; 2000.
- Szymczyk J., Cierpiałkowska L. Umiejętności interpersonalne psychoterapeutów a skuteczność psychoterapii indywidualnej – raport z badań. Psychoterapia 1 (160) 2012, str. 65-79.